Τα κύτταρα του οργανισμού μας, καθημερινά έρχονται αντιμέτωπα με διάφορες απειλές όπως για παράδειγμα τα βακτήρια, οι ιοί και διάφορες μολύνσεις. Οι ελεύθερες ρίζες επίσης, είναι βασική απειλή , καθώς καταστρέφουν το DNA και τα κύτταρά μας. Οι ελεύθερες ρίζες είναι πολύ επικίνδυνες για τον οργανισμό μας, καθώς ευνοούν την εμφάνιση καρκίνου, καρδιακών παθήσεων , διαβήτη και επιταχύνουν τη γήρανση, σύμφωνα με τους επιστήμονες υγείας. Κάποια κύτταρά μας μπορούν να επανορθώσουν τη ζημιά και κάποια άλλα όχι δυστυχώς.
Κι εδώ , έρχονται τα αντιοξειδωτικά να μας σώσουν. Τι είναι όμως τα αντιοξειδωτικά; Είναι χημικά συστατικά τα οποία δρουν περιορίζοντας ή σταματώντας τη ζημιά που έχει προκληθεί από τις ελεύθερες ρίζες. Έχουν δηλαδή ρόλο εξισορρόπησης και προστασίας των άλλων κυττάρων από μια τυχόν εμφάνιση των ελεύθερων ριζών και τέλος ενισχύουν και την λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Το σώμα μα, μπορεί να παράγει από μόνο του κάποια αντιοξειδωτικά. Όμως , μπορούμε να τα προσλάβουμε από κάποιες τροφές και βιταμίνες. Τα αντιοξειδωτικά περιλαμβάνουν κυρίως:
- Βιταμίνη Α
- Βήτα καροτίνη
- Βιταμίνη C
- Βιταμίνη Ε
- Σελήνιο
- Λυκοπένιο
- Λουτεϊνη
Οι ελεύθερες ρίζες είναι ανθρωπογενή- φυσικά στοιχεία. Μπορεί να είναι:
- Ουσίες που εμπεριέχονται σε επεξεργασμένες τροφές
- Χημικές ουσίες του σώματός μας όταν προσπαθεί να μετατρέψει την τροφή που λάβαμε σε ενέργεια
- Υπεριώδεις ακτινοβολίες είτε από τον ήλιο, είτε από τα σολάριουμ που κάνουμε για να μαυρίσουμε τεχνητά
- Περιβαλλοντολογικές τοξίνες: καυσαέριο, μόλυνση, αλκοόλ και καπνός
Άρα μπορούμε να μειώσουμε τις ελεύθερες ρίζες και τη ζημιογόνα τους εμφάνιση με: τη πρόσληψη αντιοξειδωτικών, την υγιεινή διατροφή, το κόψιμο του καπνίσματος και την ασφαλή έκθεση στον ήλιο.
Τα αντιοξειδωτικά που λαμβάνουμε μέσω της υγιεινής διατροφής είναι: τα προϊόντα ολικής άλεσης, οι σπόροι, τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς και οι ξηροί καρποί, τροφές πλούσιες σε θρεπτικά στοιχεία δηλαδή.
Πιο συγκεκριμένα:
- Η βιταμίνη Α βρίσκεται στο βούτυρο, το συκώτι, τα αβγά και το γάλα.
- Τη βήτα-καροτίνη τη βρίσκουμε σε πολύχρωμα φρούτα και λαχανικά. Φρούτα: μάνγκο, πεπόνια, βερίκοκα, ροδάκινα και παπάγια. Λαχανικά : γλυκοπατάτες, μπρόκολο, κολοκύθια, καθώς επίσης και στο λάχανο, το σπανάκι και ζαχαρότευτλα.
- Η βιταμίνη C υπάρχει στα περισσότερα λαχανικά και φρούτα. Σημαντικότερες πηγές φρούτων: πεπόνια, παπάγια, πορτοκάλια, ακτινίδια και μούρα και λαχανικών: λάχανο, τομάτες, κουνουπίδι, μπρόκολο, πιπεριές, , λαχανάκια Βρυξελλών.
- Η βιταμίνη Ε υπάρχει σε σπόρους και ξηρούς καρπούς. Πηγές ξηρών καρπών: τα φουντούκια, τα φιστίκια, τα αμύγδαλα και ηλιόσποροι. Σπόροι: καλαμπόκι, έλαιο κράμβης, σόγια, όπως επίσης το σπανάκι και το λάχανο.
- Το σελήνιο βρίσκεται σε σιτηρά: όπως το καλαμπόκι και το στάρι, σε ζωικά προϊόντα: όπως στη γαλοπούλα και στο κοτόπουλο, στο ψάρι και στο βοδινό κρέας , σε ζυμαρικά: όπως το ρύζι , τα μακαρόνια και το ψωμί. Τέλος, υπάρχει σε όσπρια, στο τυρί, στα αβγά και τους ξηρούς καρπούς.
- Το λυκοπένιο υπάρχει στα κόκκινα φρούτα και λαχανικά όπως οι τομάτες, το καρπούζι, τα βερίκοκα και το ροζ γκρέιπφρουτ.
- Η λουτεϊνη υπάρχει στο λάχανο, το σπανάκι το μπρόκολο, τον αρακά, το καλαμπόκι,τα πορτοκάλια και την παπάγια.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τα αντιοξειδωτικα:
- Έχουν διαφορετική χημική σύνθεση και προσφέρουν διαφορετικά οφέλη στον οργανισμό μας. Πάντα όμως , στην κατανάλωση του μέτρου γιατί οι μεγάλες ποσότητες μπορεί να αποδειχθούν ζημιογόνες.
- Κάποιοι άνθρωποι, λαμβάνουν συμπληρώματα αντιοξειδωτικών.Σε μια τέτοια περίπτωση, πρώτα απ’όλα να συμβουλεύσετε το γιατρό και το διαιτολόγο σας, γιατί κάποια από αυτά δεν είναι εγκεκριμένα από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων , δεν είναι ισορροπημένα και πολλές φορές τα συστατικά του και η δόσεις χορήγησης που αναγράφονται σε αυτά είναι αναληθή.
- Επιπλέον, ο οργανισμός του καθενός από εμάς ,ανταποκρίνεται πολύ διαφορετικά στα αντιοξειδωτικά, κάτι που μπορεί να φέρει ανεπιθύμητες συνέπειες και μη αναμενόμενους κινδύνους στην υγεία μας. Να έχετε υπόψη ότι τα αντιοξειδωτικά, σε περίπτωση που ακολουθείτε κάποια θεραπευτική αγωγή με χάπια, αλληλεπιδρούν με τα φάρμακα. Οι άνθρωποι που καπνίζουν, για παράδειγμα, αν λάβουν ισχυρές δόσεις βήτα –καροτίνης είναι πολύ πιθανό να εμφανίσουν καρκίνο του πνεύμονα.
- Μιλήστε με το γιατρό σας προτού πάρετε υψηλές δόσεις αντιοξειδωτικών, γιατί αυτός μπορεί να κρίνει αρχικά αν χρειάζεστε και δεύτερον ποια είναι κατάλληλα για εσάς και τον οργανισμό σας.
- Οι γιατροί, τέλος, προτείνουν την τήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής, με πρόσληψη βιταμινών, μεταλλικών στοιχείων και φυτικών ινών που θα βασίζεται στην κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Τα αντιοξειδωτικά από μόνα τους δεν μπορούν να κάνουν θαύματα, φάτεΙδέες για υγιεινά και χορταστικά πρωινά