Όπως είναι γνωστό στη διατροφή μας υπάρχουν τα καλά και τα κακά λιπαρά. Εδώ και χρόνια διατροφολόγοι και γιατροί, προτείνουν δίαιτες χαμηλές σε λίπος ως το κλειδί για απώλεια βάρους. Πέραν όμως από την ποσότητα του λίπους παίζει ρόλο και η ποιότητα. Τα κακά λιπαρά αυξάνουν τη χοληστερόλη και σχετίζονται με συγκεκριμένες ασθένειες, ενώ τα καλά λιπαρά θωρακίζουν την υγεία και προστατεύουν την καρδιά.
Οι κατηγορίες των λιπαρών οξέων είναι τέσσερις. Τα μονοακόρεστα, τα πολυακόρεστα, τα trans λιπαρά οξέα και τα κορεσμένα. Πιο αναλυτικά:
Τα μονοακόρεστα είναι: το ελαιόλαδο, το αβοκάντο, τα αμύγδαλα, το σουσάμι, το ταχίνι, τα κάσιους, τα φιστίκια. Τα μονοακόρεστα προστατεύουν τον οργανισμό από την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων, και τον σακχαρώδη διαβήτη καθώς μειώνουν τα επίπεδα κακής χοληστερόλης στο αίμα και αυξάνουν τα επίπεδα της καλής. Επίσης βοηθούν στη δίαιτα καθώς προσφέρουν το αίσθημα κορεσμού.
Τα πολυακόρεστα είναι τα ω-ε και τα ω-6 λιπαρά τα οποία βρίσκονται στα λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλα, σκουμπρί, τόνος, ρέγγα) καθώς και στον ηλιόσπορο και λιναρόσπορο.
Τα ω-3 και τα ω-6 είναι απαραίτητα λιπαρά οξέα καθώς ο οργανισμός δεν μπορεί να τα συνθέσει. Βοηθούν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου και βοηθούν στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης συμβάλλουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Τα κορεσμένα λιπαρά βρίσκονται στα πλήρη τυριά και γαλακτοκομικά προϊόντα, στο λίπος του κρέατος, στα αυγό, κρέμες γάλακτος και βούτυρο.
Η αυξημένη κατανάλωση αυτών των τροφών σχετίζεται άμεσα με την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, την αρτηριοσκλήρυνση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, λόγω της συσσώρευσης τους στα αγγεία.
Τα trans λιπαρά βρίσκονται στα προτηγανισμένα, και συσκευασμένα τρόφιμα τύπου πατατάκια, κρουασάν, σφολιάτες, fast food, γλυκά κτλ. Πρόκειται για την χειρότερη πηγή λιπαρών διότι οδηγούν σε αύξηση ολικής και κακής χοληστερόλης ενώ μειώνουν τα επίπεδα της καλής. Σχετίζονται άμεσα με την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων καθώς και με ορισμένες μορφές καρκίνου. Ιδανικά η πρόσληψη τους πρέπει να είναι μηδενική.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι τα καλά λιπαρά μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε κακά όταν επιδρά σε αυτά θερμότητα, φως ή οξυγόνο λόγω της οξείδωσης που επέρχεται. Ειδικά τα λάδια λόγω της θερμότητας στο μαγείρεμα, όσο περισσότερο θερμαίνονται οξειδώνονται και χάνουν τα θρεπτικά τους συστατικά, οπότε προτείνεται μαγείρεμα σε χαμηλές θερμοκρασίες και ιδανικά το λάδι να χρησιμοποιείται προς το τέλος του μαγειρέματος.
Επομένως η απάντηση σε μία ισορροπημένη διατροφή δεν είναι να αποφεύγουμε οποιοδήποτε είδος λιπαρών αλλά να αντικαταστήσουμε τις πηγές κακές λιπαρών με καλές, σε ποσότητες ανάλογες των αναγκών μας.
