Συνήθως το φαγητό μας νιώθουμε ότι είναι άνοστο χωρίς την προσθήκη αλατιού. Αναρωτηθήκατε ποτέ όμως πόσο σωστή πρακτική είναι αυτή για την υγεία σας; Το αλάτι βρίσκεται παντού, είτε φαίνεται είτε όχι, γι’ αυτό και οι διαιτολόγοι δίνουν τόση έμφαση στην ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη. Πιο συγκεκριμένα, ένας υγιής ενήλικας καλό είναι να καταναλώνει λιγότερο από 5 γραμμάρια ημερησίως ( δηλαδή 1 κουταλάκι του γλυκού).
Όμως, υπάρχουν κάποιες ασθένειες όπως τα καρδιακά και τα νεφρικά νοσήματα ή η υπέρταση, οι οποίες απαιτούν τον περιορισμό του. Η σύσταση επομένως των διαιτολόγων συμβάλλει τόσο στη διατροφική αντιμετώπιση των ασθενειών αυτών όσο και στην πρόληψη τους.
Μεγάλη προσοχή όμως πρέπει να δίνετε (είτε πάσχετε από κάποια ασθένεια είτε όχι) στις τροφές αλλά και στα συσκευασμένα τρόφιμα που περιέχουν αλάτι, το οποίο δε φαίνεται. Στην ημερήσια πρόσληψη αλατιού που αναφέραμε παραπάνω, δεν γίνεται αναφορά μόνο στο αλάτι που προσθέτουμε εμείς αλλά και στο «κρυμμένο». Για παράδειγ, ένα αλμυρό σνακ είναι πολύ πιθανό να περιέχει αλάτι.
Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορείτε να περιορίσετε την ποσότητα αλατιού που καταναλώνετε ημερησίως. Δείτε 4 απλά βήματα:
- Πείτε όχι στα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Είναι απόλυτα φυσιολογικό, τα επεξεργασμένα τρόφιμα να περιέχουν μεγάλες ποσότητες αλατιού αναφορικά με τα φρέσκα τρόφιμα. Τι εννοούμε; Ότι το αλάτι είναι ένα βασικό συντηρητικό τροφίμων, επομένως προστίθεται στα επεξεργασμένα τρόφιμα για την καλύτερη διατήρηση τους. Τέτοια παραδείγματα είναι: η κέτσαπ με τη φρέσκια ντομάτα, τα αλλαντικά με το φρέσκο κρέας, τα τουρσί λαχανικά με τα φρέσκα λαχανικά αλλά και τα κονσερβοποιημένα ψάρια με τα φρέσκα ψάρια.
Συμβουλή: Επιλέξτε φρέσκα προϊόντα με όσο το δυνατόν λιγότερη επεξεργασία.
- Διαβάστε πάντα τις ετικέτες τροφίμων.
Στις συσκευασίες των τροφίμων, είναι απαραίτητο να αναγράφονται του οι διατροφικές πληροφορίες του προϊόντος. Οι διατροφικές πληροφορίες αποτελούνται από το διατροφικό πίνακα με την ανάλυση του προϊόντος ανά 100 γραμμάρια αλλά και τα συστατικά τα οποία υπάρχουν στο τελικό προϊόν. Αν και για εμάς τους καταναλωτές η διατροφική ανάλυση «ανά μερίδα» είναι αρκετά εξυπηρετική, οι κατασκευαστές δεν είναι υποχρεωμένοι να την αναγράφουν. Επομένως, εσείς σαν ώριμοι καταναλωτές, πρέπει να ξέρετε να διαβάζετε αυτές τις διατροφικές πληροφορίες και να είστε σε θέση να επιλέγετε το πιο κατάλληλο για τις διατροφικές σας ανάγκες τρόφιμο. Άρα, στη διατροφική ετικέτα μπορούμε να ελέγξουμε την περιεκτικότητα αλατιού στα 100 γραμμάτια για να ξέρουμε πόσο περιέχει.
- Αν περιέχει πάνω από 1,5γρ. αλάτι, τότε το τρόφιμο αυτό έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι.
- Αν περιέχει κάτω από 0,3γρ. αλάτι, τότε το τρόφιμο αυτό έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι.
- Αν περιέχει μεταξύ 0,3 – 1,5γρ. αλάτι, τότε το τρόφιμο αυτό έχει μέτρια περιεκτικότητα σε αλάτι
Συμβουλή: Αν η συσκευασία αναφέρει το νάτριο του τροφίμου και όχι το αλάτι, τότε θα πρέπει να μετατρέψετε το νάτριο σε αλάτι, με πολλαπλασιασμό της ποσότητας του νατρίου σε γραμμάρια με το 2,5.
- Αντικαταστήστε το αλάτι.
Την επόμενη φορά που θα πιάσετε ασυναίσθητα λόγω συνήθειας την αλατιέρα για να προσθέσετε αλάτι στο πιάτο σας ή στο φαγητό που μαγειρεύετε, σταματήστε το αμέσως! Σκεφτείτε πως για τη γεύση του φαγητού σας δεν ευθύνεται μόνο το αλάτι, αλλά και η χρήση μπαχαρικών. Ξεκινήστε λοιπόν να δοκιμάζετε μπαχαρικά όπως ρίγανη, θυμάρι, πιπέρι, πάπρικα, βασιλικό, μοσχοκάρυδο, κανέλα, άνηθο, δεντρολίβανο, μαϊντανό, κόλιανδρο, κάρυ, τζίντζερ, δυόσμο, κ.ά. Τέλος, προσθέστε λεμόνι, σκόρδο και κρεμμύδια τα οποία βοηθούν εξίσου στη γεύση.
Συμβουλή: Απομακρύνετε την αλατιέρα και από το τραπέζι σας αλλά και από τα μπαχαρικά που χρησιμοποιείτε στο μαγείρεμα. Επίσης, βάλτε τα μπαχαρικά που σας αρέσουν περισσότερο, σε εμφανές και προσιτό σημείο, ώστε να μπορείτε να δώσετε πιο εύκολα και υγιεινά γεύση στο πιάτο σας.
- Αποκαλύψτε τις «κρυφές πηγές».
Καθημερινά καταναλώνουμε μεγαλύτερες ποσότητες αλατιού λόγω των λεγόμενων «κρυφών πηγών». Πιο συγκεκριμένα, καταναλώνουμε έτοιμα και συσκευασμένα προϊόντα που περιέχουν αλάτι (και μάλιστα τρόφιμα που μπορεί να μην περνούν καν από το μυαλό μας ότι περιέχουν αλάτι). Ποια είναι όμως αυτά τα προϊόντα; Τέτοια προϊόντα είναι: αλμυρά σνακ όπως πατατάκια, κράκερ, μπισκότα γαριδάκια, , κ.α., ψωμιά και αρτοσκευάσματα, δημητριακά, έτοιμοι ζωμοί, κονσερβοποιημένα τρόφιμα, μπάρες δημητριακών, έτοιμες σάλτσες, ντρέσινγκ, αλατισμένοι ξηροί καρποί και διάφορα άλλα προϊόντα και φαγητά έτοιμα και τυποποιημένα που παίρνουμε απ’ έξω.
Συμβουλή: Περιορίστε την κατανάλωση έτοιμων και συσκευασμένων προϊόντων τα οποία περιέχουν κρυφό αλάτι και αυξήστε την κατανάλωση σπιτικών παρασκευασμάτων (με μικρότερη προσθήκη αλατιού).
