Υπάρχει μια μερίδα ατόμων που μπορεί να ξυπνήσουν από τον ύπνο τους και να αναζητήσουν έντονα φαγητό, με αποτέλεσμα να οδηγούνται στην κουζίνα και κατά πάσα πιθανότητα να καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα τροφής επιστρέφοντας αμέσως μετά στο κρεβάτι τους. Αυτή η συμπεριφορά είτε αποτελεί διατροφική διαταραχή είτε είναι αποτέλεσμα έντονου άγχους και στρες που μπορεί το άτομο να βιώνει εκείνη τη χρονική περίοδο και ονομάζεται Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας (NES- Night Eating Syndrome).
Η διαταραχή αυτή παρουσιάζει κάποια βασικά χαρακτηριστικά που μπορεί να μεταβάλλονται από άτομο σε άτομο. Συγκεκριμένα ,όσοι καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα τροφής τη νύχτα συνήθως μετά αισθάνονται τύψεις και το πρωί εμφανίζουν μειωμένη όρεξη για φαγητό και κακή διάθεση. Επιπλέον εμφανίζουν συχνές αφυπνίσεις προς αναζήτηση τροφής, ενώ δυσκολεύονται να παραμείνουν σε φάση ύπνου, και διακατέχονται από συναισθήματα θλίψης και άγχους .
Οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν κάποιον να αναζητήσει τροφή τη νύχτα ποικίλλουν. Αρχικά ,καθώς έχει παρατηρηθεί ότι οι περισσότεροι εκείνη την ώρα αναζητούν κάποιο τρόφιμο πλούσιο σε λιπαρά και υδατάνθρακες ,μπορούμε να υποθέσουμε ότι αυτό συμβαίνει για να καταφέρει ο οργανισμός να αντιμετωπίσει την αϋπνία .Τα τρόφιμα με αυτό το περιεχόμενο προσφέρουν άμεση ενέργεια στον οργανισμό ενώ ταυτόχρονα βοηθούν στην έκκριση σεροτονίνης, ορμόνης που μας κάνει να αισθανόμαστε ευφορία και μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε τυχόν διαταραχές στη διάθεσή μας.
Είναι πολύ σημαντική η σωστή κατανάλωση τροφής ,σε ποσότητα και ποιότητα μέσα στην ημέρα προκειμένου να υπάρχει ισορροπία στην έκκριση ορμονών όπως είναι η μελατονίνη που είναι υπεύθυνη για την έλευση του ύπνου, η κορτιζόλη που βοηθάει στη ρύθμιση του στρες, η λεπτίνη που ρυθμίζει την όρεξη και η γκρελίνη που ρυθμίζει την επιθυμία για φαγητό, προκειμένου να αποφεύγουμε διαταραχές στη διάθεση και στην ψυχολογία μας.
Ωστόσο η διαταραχή αυτή έχει και μεγάλο ψυχολογικό υπόβαθρο. Τη νύχτα η πρόσληψη τροφής είναι πιο εύκολη για κάποια άτομα καθώς μπορεί να γίνει ‘κρυφά’ και χωρίς ενοχές. Επιπλέον το βράδυ ,συνδέεται άμεσα με χαλάρωση των ορίων και παρορμητικές συμπεριφορές που μπορεί να λειτουργούν αντισταθμιστικά στο άτομο από το άγχος και την πίεση της ημέρας. Επιπλέον ,μπορεί να υπάρχει άμεση σύνδεση του φαγητού με την παρηγοριά , την παρέα αλλά και την επιβράβευση ύστερα από μία κουραστική μέρα. Τέλος το φαγητό τις νυχτερινές ώρες μπορεί να καλύπτει κάποιο συγκεκριμένο συναισθηματικό κενό του ατόμου.
Πώς μπορείς να το αντιμετωπίσεις;
Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ένα πρόγραμμα στο φαγητό με 5 γεύματα ημερησίως με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και συνδυασμένα σωστά που θα σε βοηθήσουν να έχεις ενέργεια μέσα στη μέρα σου και να νιώθεις πλήρης. Επιπλέον ,τακτική φυσική δραστηριότητα και καλός ύπνος είναι σύμμαχοί σου.
Αν συνεχίσεις να ξυπνάς μέσα στη νύχτα και έχεις έντονη επιθυμία να φας, καλό είναι να πάρεις λίγα δευτερόλεπτα και να σκεφτείς εάν αυτό που αισθάνεσαι είναι πραγματική πείνα ή όχι. Αν η απάντηση είναι όχι τότε άλλαξε πλευρό και προσπάθησε να οδηγήσεις αλλού τις σκέψεις σου. Εάν σηκωθείς φρόντισε να έχεις σε κοινή θέα κάποια φρούτα ή μερικά έτοιμα κομμένα λαχανικά και προτίμησε αυτά. Ένα ημερολόγιο όπου θα καταγράφεις σκέψεις και συναισθήματα μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμο και βοηθητικό καθώς μπορεί να σε κάνει να παρατηρήσεις κάποιο μοτίβο. Αν ο λόγος που επιθυμείς την κατανάλωση τροφής είναι κάποιο συναισθηματικό κενό ή έλλειμμα τότε είναι καλό να το αναζητήσεις σε συνεργασία με κάποιον ψυχολόγο ο οποίος μπορεί να σε βοηθήσει να δεις τι κρύβεται πίσω από αυτήν τη συμπεριφορά.
